گفتگو با شاعر اهل بیت استاد مسعود نوروزی راهی پیرامون شعر اهل بیت علیهم السلام

راوی:ضمن تشکر از آقای نوروزی راهی به خاطر پذیرفتن گفتگو با ما و عرض تبریک به مناسبت خجسته سالروز میلاد رسول اکرم و امام صادق علیهما السلام که در پیش است قصد ما این بود که پیرامون سروده شما درباره حضرت محمد صلی الله علیه و آله با مطلع "ما فقیران سر مژگان قطراتی داریم" گفتگویی داشته باشیم

نوروزی راهی:تصور بنده این بود که قرار است راجع به کلیت شعر اهل بیت گفتگویی داشته باشیم اما به هر حال بنده در خدمتم

گفتگو با شاعر اهل بیت استاد مسعود نوروزی راهی  پیرامون شعر اهل بیت علیهم السلام

راوی:ضمن تشکر از آقای نوروزی راهی به خاطر پذیرفتن گفتگو با ما و عرض تبریک به مناسبت خجسته سالروز میلاد رسول اکرم و امام صادق علیهما السلام که در پیش است قصد ما این بود که پیرامون سروده شما درباره حضرت محمد صلی الله علیه و آله با مطلع "ما فقیران سر مژگان قطراتی داریم" گفتگویی داشته باشیم

نوروزی راهی:تصور بنده این بود که قرار است راجع به کلیت شعر اهل بیت گفتگویی داشته باشیم اما به هر حال بنده در خدمتم

راوی:آقای نوروزی! دلیل تاکید شما روی کلمه فقر در این شعر چیست؟

نوروزی راهی:ما خارج از کلمات اهل بیت موضع گیری و  به طریق اولی سرایش شعر نداریم.اصلا رسالت اولیه شعر اهل بیت آن است که معارف و مطالب مورد نظر اهل بیت را به ذهن مخاطب انتقال دهد

راوی:منظور از مایی که گفتید یعنی چه کسانی؟

نوروزی راهی:منظور از ما یعنی هر کسی که معتقد به راه اهل بیت علیهم السلام است.حالا چه متکلم باشد چه شاعر باشد و غیره، خارج از مذهب اهل بیت نباید صحبتی داشته باشد و شاعر اهل بیت هم که مسلم است باید این اصل را رعایت کند وگرنه دیگر چه اثری از شعر اهل بیت باقی می ماند؟

راوی:از وقفه ای که در فرمایشاتتان ایجاد کردم عذر می خواهم درباره علت استفاده از کلمه فقر در شعرتان توضیح می دادید

نوروزی راهی:فقر معنایی اساسی دارد.در سوره محمد صلی الله علیه و آله آیه آخر خداوند باریتعالی فرموده: والله الغنی و انتم الفقراء

هرچند خطاب در آنجا به کسانی است که از انفاق در راه خدا بخل می ورزند اما این خطاب برای کل است نه فقط کسانی که بخل ورزیده اند. رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:فقر افتخار من است

یا این که حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام هم با این مضمون فرمایشاتی دارند که چون دقیقا خاطرم نیست نمی توانم نقل کنم

خب وقتی فقر مایه افتخار بشود پس می فهمیم منظور از این فقر آن فقری نیست که شخص در اوج احتیاج و خواهش است ولی در محرومیت به سر می برد و به او چیزی نمی دهند.این فقر که افتخاری ندارد بلکه مایه شرمساری هم هست.منظور از آن فقر که رسول اکرم فرموده اند و در قرآن شریف هم آمده بی خواهشی و بی تمنایی نسبت به دنیا و عرض خواهش و تمنا نسبت به خود باریتعالی است که او غنی واقعی است.ما به هر حال در این فقر هستیم اما چه کسی هست که متوجه این فقر شود.فرق مومن و غیر مومن در این است که او متوجه به فقر خود شده و در طلب غنی مطلق یعنی باریتعالی رفته است.آن جا که خداوند «انتم الفقرا» را ، فقر بشر را بعد از «والله الغنی» ذکر کرده به منظور تحقیر بشر نیست چون حضرت واجب الوجود شانش بالاتر از آن است که برای بالا بردن خود ما را تحقیر کند چون ما اصلا به حساب نمی آییم که امکان مقایسه ای بین خدا و بشر باشد.منظور خداوند از این ذکر فقر بشر بعد از ذکر غنا و بی نیازی خودش این است که بگوید ای بشر تو شانت بالاتر از این است که فقیر و محتاج به دنیا و مال و اموال دنیایی باشی!تو فقیر منی!تو باید در طلب و تمنای من باشی چون من غنا و بی نیازی هستم پس اتصال تو به من ایجاد بی نیازی از غیر من برای تو می کند.در قبل از این آیه می بینیم که خطاب به کسانی صحبت می شود که از انفاق مال و اموال خود در راه خدا بخل می ورزند.پس معلوم است آنها گدا و بی چیز نبوده اند میلیونرها و میلیاردرهای زمان خودشان بوده اند لکن از انفاق اموالشان در راه خدا بخل می ورزیده اند .این که در شعر گفته شده "مردم از ثروت خود راه نجاتی جویند" اشاره به همان کسانی است که بخل ورزیده اند

پس این دل نکندن آنها از اموالشان باعث شد که خداوند غنی بی نیاز به آنها یادآوری کند که چرا با همه مال و اموالی که دارید باز هم فقیر دنیا هستید؟ چرا هنوز سیر نشده اید و وقت انفاق نمی توانید از بخشی از ثروتتان دل بکنید و در راه خدا بدهید؟ شما فقیر من هستید باید در طلب خوشنودی من و کسب رضایت من باشید.شان توی بشر این نیست که به جیفه دنیا متوجه و طالب و فقیر باشی

خدای بی نیاز اینجا دارد به بشر شخصیت می دهد.احترام می دهد.او را به خودش مربوط و متصل می کند. از آن سو می بینیم در صدر این شرافت و احترام خود حضرت خاتم الانبیاء قرار دارند که می فرمایند فقر افتخار من است

راوی:منظور از اشک و عرض نکاتی که عنوان فرموده اید چیست؟

نوروزی راهی:منظور همان عرض عبودیت و بندگی است

راوی:وقتی من این شعر شما را شنیدم و تاکید شما روی فقر را در این شعر دیدم یک حدیثی به یادم آمد که فکر کنم با شعر شما تناقض داشت.اگر اشتباه نکنم من حدیثی شنیده بودم که گفته بود فقر به هر خانه ای وارد شود ایمان از آن بیرون می رود

نوروزی راهی:خب شما ظاهرا به عرایض بنده که همین الان خدمت شما ارائه شد توجه نداشتید.بنده عرض کردم فقری که ناشی از احتیاجات دنیایی باشد باعث شرمساری است.آن فقری که آمدنش منجر به خروج ایمان می شود همین فقر است.ان شا الله همه ما از این نوع فقرها رهایی پیدا کنیم و مزین به آن فقری شویم که رسول اکرم صلی الله علیه و آله به آن مفتخر بودند